Katedra Propedeutyki Medycyny i Profilaktyki zakażeń

Treści kształcenia:

Wykłady:

• Problemy propedeutyki ogólnej, m. in. definicja zdrowia i choroby, mierniki zdrowia i warunki zachowania zdrowia, rola czynników genetycznych, środowiskowych i stylu życia.
• Główne przyczyny zgonów w Polsce (powikłania sercowo-naczyniowe, nowotwory i wypadki).
• Cukrzyca typu 2., jej naturalna historia i prewencja.
• Otyłość brzuszna, nadciśnienie, miażdżyca i cukrzyca jako przyczyny niedokrwiennej choroby serca (ChNS).
• Zespół metaboliczny – nowoczesne tłumaczenie patomechanizmu.
• Przewlekła obturacja choroba płuc (POChP).
• Nowotwory (także nowotwory rodzinne).
• Nowe choroby zakaźne, m. in. choroby prionowe, zakażenia HIV, gorączki krwotoczne i ptasia grypa.
• Wybrane zagadnienia z okresu życia wewnątrzmacicznego, m. in. klonowanie i sprawa badań prenatalnych oraz operacji na płodzie.
• Wybrane problemy demograficzne: dzietność kobiet, długość życia na świecie i w Polsce.
• Choroby wieku podeszłego (choroba Alzheimera i Parkinsona) i problemy opieki.
• Problem eutanazji.

Ćwiczenia:

• Dyskusja definicji zdrowia wg WHO i wersji uzupełniających. Próby definiowania cech zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego. Pojęcia zdrowia psychicznego. Warunki zachowania zdrowia (wg Narodowego Programu Zdrowia).
• Poczucie zdrowia i jego mierniki. Podział pomiarów: pożądane, graniczne i patologiczne. Przykłady.
• Dyskusja pojęć: choroba, choroba przewlekła, niepełnosprawność. Przykłady niepełnosprawności. Czynniki chorobotwórcze: klasyczne (biologiczne, fizyczne i chemiczne) i nowo poznane (priony i stresory).
• Mierniki zdrowia zbiorowego: zapadalność, chorobowość, umieralność ogólna. Obliczanie wskaźników. Struktura umieralności w Polsce.
• Umieralność matek i niemowląt. Obliczanie wskaźników. Analiza oparta o artykuł Toszyńskiego M. i wsp. Gin.Poł. 2003;74,1306-1315
• Najgroźniejsze nowotwory u kobiet i mężczyzn (pytania, odpowiedzi i dyskusja). Omawianie programów regionalnych profilaktyki raka sutka, prostaty i jelita grubego.
• Europejski Kodeks walki z rakiem, wersja 2003. Referują studenci.
• Przebieg miażdżycy – przerysowywanie obrazów książkowych:
  • okres wczesny,
  • blaszka miażdżycza,
  • wygląd tętniaka,
  • blaszki miażdżycze w rozwidleniu tętnicy szyjnej wspólnej,
  • dyskusja skutków klinicznych.
• Czynniki ryzyka niedokrwiennej choroby serca (NChS)
• Analiza wyników badania epidemiologicznego (program Polsereen, publikacja w Puls Medycyny nr 12, 2007 r.).
• Analiza pracy lekarskiej n. t. konsensusowego postępowania z nadciśnieniem (studenci ustosunkowują się do tez Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego z 2007 r.; Puls Medycyny, nr 12, 2007 r.)
• Algorytm diagnostyczny w hipercholesterolemii i hipertryglicerydemii. Możliwość terapeutyczne związane z korekcją stylu życia (dyskusja).
• Etapy karcinogenezy (inicjacja, promocja, progresja).
• Przerysowywanie rycin z publikacji i i interpretacja.
• Rak rodzinny – rysowanie „drzewa genealogicznego” w odniesieniu do raka sutka i raka rdzeniastego tarczycy (opisy z literatury).
• Cukrzyca: rysowanie „schodków hipoglikemicznych” i interpretacja.
• Dyskusja tez artykułu prof. R. Junika, Cukrzyca – epidemia XXI w., Wiadomości Akademickie 2005, nr 19, s. 6-7

Wykaz umiejętności:

Opanowanie podstawowej wiedzy o głównych przyczynach zgonów w Polsce i o sposobach zapobiegania chorobom. Znajomość roli stylu życia i uwarunkowań środowiskowo-społecznych w powstawaniu chorób. Poznanie odrębności związanych z wiekiem: niemowlęctwo, wiek rozwojowy, przekwitanie, wiek podeszły. Słuchacz winien stać się też profesjonalistą w zakresie promocji zdrowia.

Literatura obowiązkowa:

• M. Uszyński: Propedeutyka medycyny klinicznej i zdrowia publicznego. Wydawnictwo Akademii Medycznej w Bydgoszczy, 2001.
• Narodowy Program Zdrowia na lata 1996-2005 (wydany przez MiZOS w 1996 r.)

Literatura uzupełniająca:

• J. Karski: Promocja zdrowia, IGNIS, Warszawa, 1999.
• M. Krawczyński: Propedeutyka pediatrii, PZWL, 2003.
• T. Brzeziński: Etyka lekarska, PZWL, 2002.